علائم خرابی بلبرینگ کلاچ و روش های تشخیص آن

بررسی کلاچ

قبل از اینکه درباره علت خرابی بلبرینگ کلاچ و همچنین علائم خرابی بلبرینگ کلاچ بحث شود، اول باید بدانید بلبرینگ کلاچ چیست و چه کاربردی دارد. بلبرینگ کلاچ از اجزای بسیار مهم و اساسی است که در زمان فشار دادن کلاچ به کار می رود. بلبرینگ کلاچ در منتقل کردن نیروی موتور به چرخ ها و یا مهار کردن نیرو کاربرد دارد. در این مقاله اطلاعاتی در مورد بلبرینگ کلاچ و علت خرابی آن آورده شده است. در ماشین هایی که سیستم دستی کلاچ دارند، بلبرینگ قطعه ای بسیار با اهمیت است. به خاطر همین است که اختلال در بلبرینگ موجب ایجاد مشکل در کل سیستم ماشین می شود. باید علت خرابی بلبرینگ کلاچ  شناسایی و برای رفع کردن آن اقدام کرد.

بلبرینگ کلاچ 

کلاچ از مجموعه ای از قطعات مثل صفحه فشار، چرخ لنگر، صفحه کلاچ و بلبرینگ کلاچ تشکیل شده است. کلاچ بین چرخ ها و موتور ماشین ارتباط برقرار می کند. کلاچ  این امکان را فراهم می کند که زمان دنده عوض کردن ارتباط چرخ ها با دنده برای لحظه ای کوتاه قطع شود. بلبرینگ کلاچ قطعه ای ساده ولی بسیار مهم است که تنها کاربرد آن هنگام فشار دادن کلاچ است. خراب شدن بلبرینگ کلاچ روی عوض کردن دنده اثر دارد و باعث آسیب رساندن به دیگر قطعات دنده و گیربکس می شود. وقتی که پدال کلاچ نگه داشته می شود، بلبرینگ به چرخ لنگر نزدیک شده و با رها کردن پدال کلاچ بلبرینگ هم به حالت اولیه خود باز می گردد. این کار سبب انتقال نیروی موتور به چرخ ها می‌شود.

علت خرابی بلبرینگ کلاچ

علت خرابی بلبرینگ کلاچ می تواند عوامل گوناگونی باشد که بعضی از این عوامل را معرفی می کنیم.

روان سازی کردن نامناسب

علت خرابی بلبرینگ کلاچ می تواند روان سازی کردن نا مناسب آن باشد. اگر اندازه مایع  روان کننده از حد معمول کمتر باشد، قطعات با هم تماس پیدا می کنند و باعث ایجاد اصطکاک و داغ شدن قطعات می شود. گرما باعث منبسط شدن بلبرینگ کلاچ می شود. برای اثر گذاری روان کننده باید زمان کافی در نظر گرفته شود. تاریخ انقضاء مایع روان کننده و ویسکوزیته روغن استفاده شده از اهمیت زیادی برخوردار است.

آلودگی بلبرینگ کلاچ

شایع ‌ترین علت خرابی بلبرینگ کلاچ آلوده بودن آن است. ممکن است در طول انجام کار ذره های آلودگی وارد لوله بلبرینگ شده و درون آن بچرخند. آلودگی سبب لرزش ماشین و ایجاد گرمای بیش از حد می شود. برای جلوگیری از آلودگی بلبرینگ، باید از مدل محافظ دار آن استفاده کرد و یا هر چند وقت یکبار با هوای تمیز و فشرده محفظه را از آلودگی پاک کرد. محافظ بلبرینگ از ورود ذره های آلودگی به آن جلوگیری می کند.

ایجاد بار زیاد روی بلبرینگ کلاچ

ایجاد بار بیش از حد می تواند علت خرابی بلبرینگ کلاچ باشد. بار زیاد روی بلبرینگ در اثر فشار بین حباب‌‌ها و میله بلبرینگ کلاچ زیاد می‌شود به همین خاطر شکل پلاستیک تغییر پیدا می کند. تغییر شکل پلاستیک موجب تغییر شکل یکنواخت در همه قسمت های داخلی و خارجی بلبرینگ می‌شود. نصب اشتباه بلبرینگ، نیروی فرار از مرکز و نبود تعادل شفت، از عوامل دیگری هستند که بار زیادی روی بلبرینگ به وجود می آورند. علائم بار زیاد هم مانند آلودگی، دهانه ‌هایی در سطح بلبرینگ به وجود می آورد که باعث ایجاد لرزش و گرما می‌شود. با عوض کردن سایز بلبرینگ یا تنظیم کردن زاویه تماس می توان بار اضافی بلبرینگ را کاهش داد.

کمبود بار روی بلبرینگ کلاچ

کمبود بار روی بلبرینگ هم می تواند یک علت خرابی بلبرینگ کلاچ باشد. وقتی که نیروی کافی بین غلتک و میله بلبرینگ وجود نداشته باشد بلبرینگ با کمبود بار مواجه می شود. کمبود بار باعث لغزش حباب‌ های بلبرینگ و ایجاد گرمای خیلی زیاد می شود. کمبود بار بلبرینگ بیشتر در خودرو هایی که سرعت بالا دارند اتفاق می افتد. با بررسی توپ های بلبرینگ و مشاهده خط های محیطی مجزا یا حلقه‌‌ای متوجه کم باری بلبرینگ می شوید.

آسیب دیدن محفظه بلبرینگ کلاچ

محفظه بلبرینگ کلاچ در اثر اتفاقات زیادی ممکن است آسیب ببیند. مثلاً، بارگیری کم و شتاب تند موجب برخورد عناصر غلتنده به  محفظه می شود. در محفظه‌ هایی که مواد فنلی دارند، دمای بالا باعث خشک شدن و شکنندگی محفظه ها می شود. خشک شدن محفظه باعث می شود که با کوچکترین ضربه ای، محفظه آسیب ببیند و باعث از کار افتادن بلبرینگ شود. آلودگی و همچنین بار زیاد هم موجب برخورد توپ بلبرینگ به محفظه و آسیب دیدن محفظه می شود. در واقع، یافتن و بررسی علت آسیب به محفظه بلبرینگ قدم اول در ممانعت از آسیب‌ های بعدی خواهد بود.

آسیب  دیدن در اثر خمیدگی‌ های جزئی

این آسیب در اثر اصطکاک حاصل از برخورد دو فلز به وجود می آید. این آسیب در ظاهر مشابه با یک لکه کوچک زنگ‌ زدگی است. آسیب ناشی از اکسیداسیون، به واسطه اصطکاک مالشی به وجود می آید و هنگامی ایجاد می شود که بین حلقه خارجی و محفظه یا حلقه داخلی و شفت، فاصله زیاد باشد. با کاهش فاصله می‌توان از آسیب جلوگیری  کرد. برای جلوگیری از لیز خوردن بلبرینگ می‌توان نیروی گیره محوری را به کار برد.

بررسی علائم خرابی بلبرینگ کلاچ

همه قطعات کلاچ و گیربکس برای حفظ ایمنی و عملکرد مناسب ماشین مهم هستند. اگر کارایی بلبرینگ کلاچ مناسب نباشد، علائم خرابی بلبرینگ کلاچ بروز خواهند کرد. عملکرد نامناسب بلبرینگ نشان از خرابی آن دارد. بلبرینگ با گذشت زمان ممکن است فرسوده شود و یا به خاطر یک تصادف آسیب ببیند و خراب شود. به محض اینکه از ایراد پیدا کردن بلبرینگ مطمئن شدید باید بلافاصله آن را عوض کنید. بعضی از علائم خرابی بلبرینگ کلاچ که بیشتر دیده می شوند در متن ذکر شده اند، مثل:

شنیدن صداهای عجیب

مشخص ترین نوع علائم خرابی بلبرینگ کلاچ این است که هنگام فشار دادن به پدال کلاچ صداهای مختلفی از این شنیده شود. غلتک های داخل بلبرینگ مقاومت زیادی دارند و باید نزدیک همدیگر باشند. اگر فاصله بین غلتک ها زیاد باشد صداهایی مثل صدای تق ‌تق، سوت ، ساییدن و غرش شنیده می‌شود. دلیل ایجاد این صدا ها فرسوده شدن غلتک ‌های بلبرینگ و ساییدگی آن ها است. فقط هنگام فشار به پدال کلاچ صداها شنیده می شود، هنگامی که فشار روی پدال برداشته  شود صدا قطع خواهد شد.

لرزیدن پدال کلاچ

از رایج ‌ترین علائم خرابی بلبرینگ کلاچ می توان لرزیدن پدال کلاچ را نام برد. هنگام وارد کردن فشار به پدال، پدال باید به نرمی و بدون هیچ گونه حرکت اضافه ای پایین برود. اما اگر پدال دچار لرزش شد به احتمال زیاد بلبرینگ آن آسیب دیده است. لرزیدن پدال به این خاطر است که بلبرینگ به ‌خوبی با صفحه فشار تنظیم نشده است. در صورت ایجاد لرزش باید بلبرینگ و صفحه فشار تنظیم شوند و اگر بلبرینگ مشکل پیدا کرده باشد حتماً تعویض شود.

مشکلات تعویض دنده

اگر دنده سخت و پرزحمت عوض شد، احتمال دارد بلبرینگ خراب شده باشد. این مشکل به خاطر این است که کلاچ  به طور کامل درگیر نمی شود. احتمال دارد در ابتدا صداهای عجیبی شنیده شود و اگر به علت آن صداها و رفع آن ها رسیدگی نکنید، حتماً با مشکل تعویض دنده مواجه خواهید شد.

سفت شدن کلاچ

یکی دیگر از علائم خرابی بلبرینگ کلاچ سفت شدن کلاچ می باشد. با فرسودگی بلبرینگ نرمی کلاچ از بین می رود. فشار دادن پدال کلاچ را سخت می کند و کار به جایی می رسد، که دیگر نمی توان به راحتی  با کلاچ کار کرد. با بروز این مشکلات نمی توان  خودرو را حرکت داد، چون دنده قابل عوض کردن نیست.

پیشگیری از خراب شدن بلبرینگ کلاچ

امکان فرسوده شدن بلبرینگ کلاچ با گذشت زمان برای هر ماشینی وجود دارد. با رعایت چند نکته می توان باعث افزایش ماندگاری بلبرینگ شد. این نکته ها عبارتند از:

ماندگاری بلبرینگ کلاچ با استفاده صحیح از پدال کلاچ افزایش می یابد. مثلاً هنگام توقف، باید دنده را خلاص کرد و به کلاچ فشار وارد نکرد.

عادت های نادرست رانندگی کردن با خودروهای دنده‌ ای را باید کنار گذاشت.

سرویس های خودرو را باید دوره ‌ای و به موقع انجام داد. سرویس کردن دوره ای بهترین روش برای اطمینان پیدا کردن از عملکرد کلاچ است. با این روش به موقع متوجه خرابی و علت خرابی بلبرینگ کلاچ می شوید.

عوض کردن بلبرینگ با دیدن اولین علائم خرابی بلبرینگ کلاچ. این کار باعث می شود سایر قطعات از خرابی بلبرینگ آسیب نبینند.

با اسپرت تازان همراه باشید …